Tarihçe

İlçenin tarihçesi konusunda kesin bilgiler olmamakla beraber, yazısı arapça olan bir secerede Kerbala olayından sonra buraya gelip yerleşen Mustafa ÇELEBİ' nin çocuklarıdır. Mustafa ÇELEBİ' nin Mirvan' da 3 oğlu oldu. Çelebi 'Aşağı mahallede' (bu günkü Vali Göktayoğlu mah.), Muhammed 'Orta mahallede' (Bu günkü Halil Yavuz mah.) ve Osman ise 'Yukarı mahallede' (Hürriyet mah.) yerleştiler. Mustafa ÇELEBİ' nin Mirvan' da nüfusunun artması ve komşu aşiretler ile iyi ilişkiler içerisinde bulunması Simserkislileri telaşa düşürdü. Arası açılan iki kabile çatışmaya başladı. Bu çatışmalar neticesinde Mustafa ÇELEBİ o zamanlar Palu'da bulunan Osmanlıların uç beyi KARACİMŞİT BEY himayesine girdi.

Bu olaylar bize ana yerleşim yeri Arıcak'ın Çaldıran Savaşından sonra temelinin atıldığını göstermektedir.Arıcak bu tarihe kadar Mirvan diye anılmaktadır. Mirvan, Zazaca ( Biyanrüyan) iki nehir arası, Osmanlıca (Mayri) su yolu - Arapça (Meravin) su kanalı veya yöreye ilk gelen kadına atfen (Berivan) olarak verildiği ve zamanla Mirvan'a dönüştüğü ileri sürülmektedir. Osmanlıların egemenliğine girince Karabegan (Karabegler) olarak anılmaya başlanmıştır. 1960 yılından sonra da Arıcak olarak değiştirilmiş ve halen aynı isimle bilinmektedir. 1972 yılında Merkez, Arıcak köyü olmak üzere Saman ve Gümüşyaka köyleri ile birleşerek Belediye teşkilatı kurulmuş 3392 Sayılı Kanunla da 19.06.1987 tarihinde İlçe olmuştur.

Nüfus Durumu

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2016 verilerine göre İlçenin aktif nüfusu 7200'si kadın, 7523'si erkek olmak üzere toplam 14.723'dır. İlçe merkezinin nüfusu 1.539'ı kadın, 1.652'si erkek olmak üzere toplam 3.191' dir. Köylerin nüfusu 2.140'ı kadın, 2.200'u erkek olmak üzere toplam 4.340'dır, Beldelerin nüfusu ise 3.521'ı kadın, 3.671'i erkek olmak üzere toplam 7.192'dır.

Başta terör olmak üzere çeşitli nedenlerle ilçeden büyük kentlere geçici olarak göç eden vatandaşlarımızın gittikleri yerlerde hayat şartlarının zorluğu, geçim sıkıntısı ve terör olaylarının da sona ermesi nedeniyle ilçemize geri dönmek durumunda kalmışlardır.

İlçe halkının anadili Türkçe olmakla beraber, yörede yaygın bir şekilde Zazaca konuşulmaktadır. İlçenin %100' ü Müslüman olup, Şafii mezhebine tabidir.

Coğrafi Durum

İlçemiz, Doğu Anadolu bölgesinin güneyinde, Doğu Anadolu ile Güneydoğu Anadolu Bölgesinin geçiş bölgesinde yer almaktadır. İlçe genel olarak dağlık, meşelik, çalılıktır ve engebeli bir arazi yapısına sahiptir. İlçemizin kuzeyinde Ak Dağlar ve Palu İlçesi, güneyinde İnceburun dağları ile Hani ve Dicle ilçeleri, doğusunda Servi dağları ile Genç ilçesi, batısında ise Alacakaya ilçesi ile çevrilidir.

İlçemizde karasal iklim hakimdir. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlıdır. Güneydoğu Anadolu Bölgesine de sınır olması nedeniyle güney şeridinde yazları daha da sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçmektedir. İlçemiz sınırları içerisinde Dicle Nehrinin ana kollarından sayılan Berkilin Çayı ile birlikte pek çok akarsuları vardır.

Arazi yapısının engebeli özelliğinden kaynaklanan Akdağlar serisinin önemli tepeleri ilçemiz dahilinde olup, Akdağlar serisinin en yüksek noktası 2544 m. İle Akdağ tepesidir. İlçemizin 374 km² olan yüzölçümünün %4'ü çayır ve mera, %54'ü bozuk baltalık, %12' si ekilebilir alan , %30' u de dağlık alanlardır ki, daha ziyade taş ve kullanılmaz toprak parçasıdır. İlçenin deniz seviyesinden yüksekliği 1.100 metredir.

Sosyal Durum

İlçede çekirdek aile hemen hemen görülmemektedir. Çok nüfuslu aile esastır. Bu nedenle evler geniş ve kendi ihtiyaçları için yapılmış olup taştandır. 1987 yılında ilçe olan Arıcak'ta en büyük problemlerden birisi konuttur. Bunun sebebi ise ailelerin bir arada oturmaları ve ancak kendi ihtiyaçlarına göre ev yapmalarıdır. Kiralık ev bulmak oldukça zordur. Mevcut evler genelde taş, yığma ve toprak yapılı evlerdir. Ancak İlçe oluşundan sonra yapılmakta olan evlerin tamamı planlı ve düzenli ev tipinden olup, betonarme binalar halindedir.

Genellikle dışarıdan gelen memurlar için sosyal konutların dışında ev bulmak zordur. Çoğu zaman sırf bu sebepten memurlar eş ve çocuklarını getirememekte veya çok sonraları getirmektedir. İlçe merkezinde 2015 yılından sonra başlayan yapılaşma yaşanan bu sıkıntıyı önemli oranda aza indirgemiştir.  İlçede mevcut lojman sayısı; Sağlık Ocağı, Kaymakam evi, Köylere Hizmet Götürme Birliği, Orman, Tarım, Jandarma Müftülük ve Emniyet lojmanları dahil olmak üzere toplam 54 tanedir.

İdari Durum

İlçemiz 1972 yılına kadar Arıcak köyü iken, 1972 yılında Arıcak' a 6 km. uzaklıktaki Saman köyü ve 2 Km. uzaklıktaki Gümüşyaka köylerinin birleştirilmesi ile merkezi Arıcak olmak üzere Arıcak Belediyesi kurulmuştur. Palu' ya bağlı nahiye iken 19.06.1987 tarih ve 3392 Sayılı Kanun' la da ilçe olmuştur. Elazığ'a Palu ilçesi üzerinden 124 Km. olup, tırnik geçidi harici yol asfalttır. İlçemize bağlı 11 köy ve 3 belde belediyesi vardır. Bunlardan Bükardi ve Üçocak Belediyeleri yeni kurulmuş olup, 27 Mart 1994 tarihinde yapılan Mahalli İdareler Seçimlerinden sonra teşkilatlarının kurulmasına başlanmıştır.

Merkez Belediye sınırları içerisinde 8, Erimli, Bükardi ve Üçocak Belediyeleri sınırları içinde 5'er tane olmak üzere toplam 23 mahalle vardır. Köylerimiz genel olarak dağınık bir görünüm arz etmektedir. Son yıllarda yapılan çalışmalarla birlikte köylerin ulaşım sorunu kalmamıştır.  İlçemizden Adliye teşkilatının kaldırılması ve henüz Askerlik Şubesi ve Kadastro kurulmadığından bu teşkilatlarla ilgili hizmetler 45 km. uzaklıktaki eski İlçemiz Palu'dan yürütülmekte ve bu İlçeye olan bağımlılık devam etmektedir.